سرمقاله

سرمقاله دکتر سولماز رضایی
روزنامه آفتاب یزد
با موضوع “١٠ نکته در مورد شهردار آینده”
شنبه ١۴ مرداد
صفحه ١ و ١۶

لینک صفحه در وب سایت روزنامه آفتاب یزد

شهرها و مردمانشان مشتاق انتخاب شهردارانی تازه نفسند!
شهردارانی که اگر دو ویژگی را در خود داشته باشند می‌توان به تعالی همه جنبه‌های مدیریت شهری در سالیان آینده امید داشت. اول آنکه تجربه سال ها مدیریت نباید او را به غریبه‌ای با مردم و خواسته‌هایشان بدل کرده باشد و دوم آنکه این تجربه ها باید در دلِ خانواده شهرداری رقم خورده
باشد.
چرا که شهرداری و اصول مدیریت بر آن با هیچ ساختار دیگری قابل مقایسه نبوده و نیست. شهرداران با هر میزان از موفقیت در مجموعه های مدیریتی گذشته خود، اگر حوزه های مدیریت شهری و ویژگی های آنها را با تمام وجود لمس نکرده باشند…
شاید تا سال ها فرصت هایی طلایی برای شهر و مردمانش به آزمون و خطا بگذرد! و همه و همه با نیت‌های خوب!… از این دو جنبه که بگذریم یک شهردار موفق و کارآمد خصیصه‌هایی دارد که فصل مشترک تمام شهرداران موفق در سراسر جهان است. خصوصیت‌های زیادی که شاید ذکر همه آنها از حوصله مخاطبان خارج باشد. بنابراین در اینجا به ۱۰ موردی که اهمیت بیشتری دارد اشاره خواهیم نمود:
۱-‌یک شهردار موفق در ابتدای کار خود چشم اندازی مبتنی بر توانمندی ها و ظرفیت های شهر در بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ترسیم می نماید و تلاش می‌کند آن را به بهترین شکل برای عموم جامعه تبیین نماید. او باید بداند شهر مجموعه وسیعی از ظرفیت ها و نیاز هاست و اگر نتواند در حوزه های کلان، اولویت ها را برای خود و مجموعه تحت امرش مشخص و ساماندهی نماید، شاید روزی در پایان مهلت تصدی‌اش بر مدیریت مجموعه شهرداری، با طیف وسیعی از اقدامات و پروژه‌های نیمه تمام مواجه گردد که چالش های فراوانی را در حوزه های اقتصادی و اجتماعی برای همگان به ارمغان آورده است.
۲-‌یکی از مهمترین مشخصات یک شهردار کارآمد، توانمندی ایجاد هماهنگی میان افراد حقیقی و حقوقی با منافع رقابتی در حوزه شهری است. یکی از اصلی ترین اقداماتی که شهردار باید انجام دهد، ایجاد هماهنگی میان مثلثِ سیاستمداران موثر در حوزه مدیریت شهری، مردم و بدنه کاری مجموعه شهرداری است. گاهی منافع هر یک از سه ضلع این مثلث در تضاد با یکدیگر قرار می گیرد. یک شهردار خوب می داند چگونه با نشان دادن اهداف مشترک، همه را به همکاری با یکدیگر ترغیب نماید و سهم هر یک را از رسیدن به نقطه هدف مشخص نماید. به طور خلاصه شهردارِ خوب، ‌پادشاه مصالحه است!
۳-بنیان و اساس برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات شهردار موفق را شهروندان و نیاز های آنان تعیین می‌کند. مردم زمانی با برنامه‌های اعلامی از سوی شهرداران همراهی خواهند کرد که بدانند دغدغه اصلی شهردار شهرشان دغدغه‌های آنهاست نه سلیقه‌های شخصی ناهمگون با جامعه شهری. هر پروژه عمرانی یا خدماتی باید متناسب با نیازها و نظرات مردم تعریف و اجرا گردد.
۴-شهردار خوب باید برنامه دقیقی برای ایجاد تحولی بنیادین در فرهنگ سازمانی مجموعه تحت مدیریت خود ارائه و اجرا نماید. همچنین با توجه به اینکه شهرداری ها علیرغم وظایف و خدمات گسترده
خود، به واسطه ذهنیت سنتی گذشته، هنوز جایگاهی که باید و شاید در نگاه شهروندان ندارند، یکی از مهمترین وظایف شهردار، اصلاحِ هر چه بیشتر این نگاه است که این مهم در گرو بهبود
روش های ارتباطی و روش های ارائه خدمات به عموم جامعه شهروندی است.
۵-شهردار خوب باید بتواند در زمان نیاز تصمیمات سختی بگیرد و در این مسیر نباید مانند برخی سیاستمداران که محبوبیت عمومی برایشان در صدر اولویت ها قرار دارد،‌عمل نماید. شهردار خوب، صادقانه و به بهترین شکل ممکن مسائل را برای جامعه شهری توضیح می دهد و از رفتارهای دیکتاتور مآبانه دوری می‌کند.
۶-شهردار خوب باید الهام بخش شهروندان باشد. از آن جایی که مردم دوست دارند در انجام امور شهری به شمار آمده و بخشی از یک تلاش مشترک برای پیشبرد اهداف و رسیدن به چشم اندازهای ترسیم شده برای شهر خود باشند، شهردار موفق باید در ابتدای کار خود مشخص کند چه نقشی را برای حضور مستقیم و غیرمستقیم مردم و مجموعه های مردم نهاد در مدیریت شهری در نظر گرفته و در عمل نیز به آن متعهد باشد.
۷-تمام اموال عمومی شهری فقط و فقط متعلق به شهروندان است و شهردار موظف به حفاظت از این اموال. همچنین شهردار کارآمد موظف است‌ نظارتی دقیق و مستمر بر عملکرد کسانی که این اموال به جهت ارائه خدمات شهری به آنان سپرده شده است اعمال نماید. این نظارت باید آنگونه باشد که اگر شهردار نتواند شخصاً تمام درهای اماکن عمومی شهری را باز کند!، باید بداند در پشت آن درب ها چه می‌ گذرد و چگونه فعالیت می‌کنند.
۸-از آنجا که کلیه اقدامات و تصمیم‌گیری‌های شهردار موفق باید مبتنی بر یک خرد کارشناسانه و به دور از احساس باشد، او باید از ظرفیت های دانشگاه ها و مجموعه های پژوهشی در پیشبرد اهداف و برنامه‌ریزی های استراتژیک مدیریت شهری استفاده کند. این مهم با تاسیس واحد های تحقیق و توسعه (R & D) امکان پذیر است.
۹-شهردار کارآمد شهرداری است که در چشم انداز خود برای شهر، حرکت به سمت شهری هوشمند را امری قطعی محسوب و شهروندان را از مزایای چنین شهری آگاه نماید. او می‌داند شهر هوشمند شهری است که از تکنولوژی‌های هوشمند و تجزیه و تحلیل داده‌ها برای بهینه‌‌سازی عملکرد شهرها، به
اشتراک گذاری اطلاعات با مردم، رشد اقتصادی و بهبود کیفیت زندگی و رفاه شهروندان استفاده می‌کند. بنابراین باید در جهت آگاهی بخشی و ایجاد فضای همراهی عمومی در مسیر رسیدن به شهری هوشمند قدم بردارد.
۱۰-شهردار خوب باید بداند منتخب شورایی است که خود منتخب مردم است. شهردار موفق، شهردارِ در تعامل صمیمانه با شوراست. شورایی که می‌تواند حلقه واصل مردم با شهرداری باشد و زمینه ساز حضور اقشار مختلف مردم در مدیریت شهر خود.